Hoe bouw je een miljoenenbedrijf zonder iets te bezitten? Kijk naar Airbnb: geen eigen hotels, maar wel een grote speler in de reiswereld. Dat lukt niet alleen met een goed idee, maar vooral met een slim businessmodel.
Maar hoe breng je je eigen bedrijfsmodel scherp in kaart? Een bewezen methode is het Business Model Canvas (BMC), een krachtig hulpmiddel om je huidige bedrijfsmodel overzichtelijk en visueel te maken. In dit artikel vertel ik je wat het Business Model Canvas is en wat je ermee kan doen.
Gepubliceerd op 13 mei 2025 • 6 minuten leestijd
Dit artikel in het kort:
Het Business Model Canvas (BMC) brengt je bedrijfsmodel overzichtelijk in kaart via negen bouwstenen.
Het is visueel, eenvoudig in gebruik en stimuleert innovatie en samenwerking.
De bouwstenen zijn: klantsegmenten, waardepropositie, kanalen, klantrelaties, inkomstenstromen, bedrijfsmiddelen, kernactiviteiten, strategische partners en kostenstructuur.
BMC helpt niet alleen bij analyse, maar ook bij het vernieuwen van je businessmodel.
Je ontdekt waar je kansen laat liggen en hoe je sterker kunt inspelen op veranderingen in de markt.
Het Business Model Canvas is in 2005 bedacht door Alex Osterwalder en Yves Pigneur. Zij wilden een eenvoudig model maken waarmee je in één oogopslag kunt zien hoe een bedrijf werkt. En dat is gelukt. Het model bestaat uit negen bouwstenen. Elke bouwsteen staat voor een belangrijk onderdeel van je bedrijf. Denk aan: wie je klanten zijn, wat je aanbiedt, hoe je geld verdient en wat je kosten zijn.
Een groot pluspunt van het canvas is dat het op één pagina past. Je kunt dus overzichtelijk je bedrijfsmodel vormgeven. Bedrijven over de hele wereld gebruiken het. Naast het beschrijven van een businessmodel kan het namelijk ook bijdragen om het bestaande businessmodel uit te dagen, te vernieuwen of aan te passen. Het canvas nodigt uit tot kritisch nadenken. Sluiten onze producten nog aan bij de behoeften van de klant? Zijn er nieuwe verdienmodellen mogelijk? Je stapt als het ware uit je organisatie om inzichtelijk te krijgen wat je bedrijfsmodel is en of je het uiterste uit je bedrijf haalt.
Drie voordelen van BMC
Voordat ik alle bouwstenen van het Business Model Canvas ga uitleggen, zet ik kort drie voordelen van het BMC op een rij. Een Business Model Canvas:
Brengt het bedrijfsmodel visueel in kaart. In één oogopslag heb je het bedrijfsmodel van je bedrijf zichtbaar. Onderlinge invloeden tussen verschillende aspecten worden direct duidelijk, zoals de impact van de bedrijfsmiddelen op kosten.
Geeft mogelijkheden voor innovatie en vernieuwing. Het voornaamste doel van het Business Model Canvas is in kaart brengen hoe je als bedrijf te werk gaat. Maar door het canvas zie je ook waar je mogelijk nog meer uit kunt halen. Richt je je bijvoorbeeld op startups, maar maak je gebruik van abonnementen? Dan kun je overwegen om een andere inkomstenbron toe te voegen die betaalbaarder is voor startups.
Is eenvoudig te gebruiken. Het Business Model Canvas is eenvoudig in gebruik en simpel om aan te passen. Het is een overzichtelijk model dat je een concreet beeld geeft van je businessmodel. Bovendien stimuleert het samenwerkingen en creatief nadenken. Modellen als de SWOT-analyse blijven meer hangen in het analyseren. BMC is daarmee een meer actiegericht hulpmiddel dat makkelijker toepasbaar is in de praktijk.
De 9 bouwstenen van het Business Model Canvas
Het Business Model Canvas bestaat uit negen bouwstenen die elk een onderdeel van je bedrijf beschrijven. Hieronder leg ik ze steen voor steen uit.
1. Klantsegmenten (Customer Segments)
Elke organisatie heeft verschillende klantsegmenten. Het is belangrijk om deze segmenten in kaart te brengen en te begrijpen. Hoe meer je weet van je klanten, des te beter je jouw aanbod kunt afstemmen op de specifieke behoeften. Daarbij vergroot het ook de kans dat zij jouw product of dienst kopen. Stel jezelf de volgende vragen: wie zijn je klanten? Hoe kan ik mijn klanten in groepen verdelen?
Stel je bent eigenaar van een babykledingwinkel, dan zou één van de klantsegment bijvoorbeeld ouders en verzorgers van kinderen kunnen zijn. Daarnaast kun je ook denken aan de grootouders of mensen die babykleding cadeau doen.
2. Waardepropositie (Value Proposition)
De waardepropositie is het hart van je businessmodel. Het gaat erom welke waarde je jouw klanten biedt en hoe je je onderscheidt van concurrenten. Dit is niet alleen het product of de dienst die je verkoopt, maar vooral de oplossing die je biedt voor een specifiek probleem of de vervulling van een behoefte.
Je waardepropositie moet de verwachtingen van je klant overtreffen. Denk aan wat jouw product of dienst onderscheidt van anderen. Om je waardepropositie te ontwikkelen of te verbeteren kun je gebruik maken van het Waarde Propositie Canvas. Zo kom je er precies achter hoe jij waarde toevoegt voor je klant.
Laten we hem als voorbeeld verder invullen voor de babykledingwinkel. Hun waardepropositie zou als volgt kunnen luiden: Wij bieden moderne en stijlvolle babykleding met een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. Klanten bestellen eenvoudig online, ook via mobiel, en profiteren van snelle levering – vaak al de volgende dag. Retourneren is gemakkelijk en gratis, en met onze feestelijke cadeauservice maken we het geven van een (kraam)cadeau extra speciaal.
3. Kanalen (Channels)
Met kanalen worden alle manieren waarmee klanten met jouw bedrijf in contact komen bedoeld. Dit hoeven dus niet per se sociale media kanalen te zijn, denk ook aan fysieke winkels, flyers, nieuwsbrieven of advertenties in magazines. Denk vanuit de klant: waar zijn zij actief? Welke kanalen gebruiken zij om te ontdekken, te kopen en contact te houden? Via welke kanalen komen ze met jou in aanraking? Voor ons fictieve voorbeeld van de babykledingwinkel kun je denken aan de fysieke winkel, webshop, nieuwsbrieven, sociale media en advertenties in magazines.
4. Klantrelaties (Customer Relationships)
In de bouwsteen klantrelaties staat het contact met je klanten centraal. Van acquisitie tot aftersales, er zijn verschillende type klantrelaties die je aan kan gaan met klanten. Denk na over: hoe trek je klanten aan, hoe houd je ze vast en hoe zorg je dat ze terugkomen? Bij de babykledingwinkel zou dat persoonlijke service in de winkel, website, sociale media en nieuwsbrieven kunnen zijn.
5. Inkomstenstromen (Revenue Streams)
Bij dit onderdeel van het canvas gaan we ons richten op het verdienmodel van je bedrijf. Hier is de kernvraag: waar willen klanten voor betalen? Bij de inkomstenstromen maak je duidelijk waar jouw inkomsten vandaan komen. Er zijn diverse inkomstenstromen, namelijk:
Eenmalige productaankopen
Abonnementen
Licenties
Lenen
Leasen
Een combinatie van de bovenstaande opties
Het is belangrijk om te begrijpen welke inkomstenstromen het beste passen bij je product of dienst en klantsegmenten. In ons voorbeeld zouden de inkomsten kunnen komen vanuit de verkoop van kleding, cadeaubonnen en online sales via de webshop.
6. Bedrijfsmiddelen (Key Resources)
De bedrijfsmiddelen zijn de belangrijkste middelen die je nodig hebt om je waardepropositie te realiseren en je bedrijf draaiende te houden. Denk aan spullen, kennis, geld of technologie. De bedrijfsmiddelen van ons fictieve voorbeeld zijn bijvoorbeeld de winkelruimte met magazijn, webshop, voorraad van kleding, personeel, geld en verzendpakkingen.
7. Kernactiviteiten (Key Activities)
Deze bouwsteen beschrijft de belangrijkste activiteiten die jouw bedrijf nodig heeft om te presteren. Het gaat dus om de kernactiviteiten die de organisatie moet uitvoeren om de waardepropositie te realiseren, klanten te bereiken, klantrelaties te onderhouden en inkomsten te verdienen. Welke activiteiten dit zijn hangt compleet af van de inrichting van het businessmodel. Stel jezelf de vragen: wat doe ik? Wat moeten we doen om te werken? De kernactiviteiten van de babykledingwinkel uit ons voorbeeld zijn de inkoop van kleding, voorraadbeheer, marketing, verkoop, retourafhandeling en klantenservice.
8. Strategische partners (Key Partners)
Strategische partners zijn iedereen waarmee je samenwerkt. Denk aan: leveranciers, partners of netwerken. Het aangaan van samenwerkingen doe je om succesvol te zijn, om te kunnen groeien en concurrerend te zijn. Door te beschrijven welke strategische partners je kunt gebruiken, weet je precies welke kennis en expertise nodig is om je aan te vullen. Stel jezelf de vragen: wie helpt je? Met wie werk je samen? De babykledingwinkel zou samen kunnen werken met merkleveranciers/producenten, logistieke partners, marketingbureau en een webbouwer.
9. Kostenstructuur (Cost structure)
Tijd voor de laatste bouwsteen. De laatste stap is om de belangrijkste kosten van je onderneming te bepalen. Kosten zijn onvermijdbaar. Het creëren van waarde, het onderhouden van klantrelaties en het genereren van inkomsten brengen allemaal kosten met zich mee. Zoals vanzelfsprekend is het belangrijk om de kosten zo veel mogelijk te beperken. Daarbij is het belangrijk om te focussen op zaken die daadwerkelijk waarde toevoegen voor klanten. De kostenstructuur van de babykledingwinkel bestaat uit huur, lonen van personeel, inkoop van kleding, marketing, IT-kosten webshop en logistiek & verzending.
Van invullen naar innoveren
Is het gelukt om het canvas is te vullen? Mooi! Je hebt nu een helder beeld van je eigen bedrijfsmodel. Maar daar stopt het niet. Bij Buro Koorts maken we ook gebruik van Business Model Innovatie. We gaan dan alle bouwstenen nog eens langs en kijken waar je bedrijf nog niet goed op scoort of we gaan in scenario’s denken. Wat als klantsegment X wegvalt, of wat als de kostenstructuur hoger wordt? Vervolgens gaan we kijken hoe je op dat gebied kunt innoveren. Zo zorgen we ervoor dat je als bedrijf mee blijft gaan met de veranderende markt.
Breng je bedrijfsmodel in kaart met het Business Model Canvas
Het Business Model Canvas (BMC) is een waardevolle tool voor bedrijven die hun bedrijfsmodel in kaart willen brengen. Het biedt een helder overzicht van de belangrijkste aspecten van een onderneming, zoals klantsegmenten, waardepropositie en inkomstenstromen. Kun jij wel wat hulp gebruiken bij het invullen van jouw Business Model Canvas? Het canvas is onderdeel van onze strategietrajecten. Wij helpen je graag met onze marketingabonnementen.